Privilege
Een ander woord voor privilege in het Nederlands is voorrecht. Wanneer je een privilege of voorrecht hebt, wil dat zeggen dat je voordelen hebt in onze maatschappij op basis van bepaalde persoonlijke kenmerken.
Sommige mensen ondervinden moeilijkheden in onze maatschappij door hun uiterlijk of andere aspecten van hun identiteit. Enkele voorbeelden:
-
- vrouwen verdienen gemiddeld minder dan mannen,
- mensen met een hoofddoek worden minder snel aangenomen voor een job,
- zwarte mensen krijgen minder snel een woning te pakken,
- LHBTQIA’s worden aangevallen op straat,
- mensen in een rolstoel worden niet serieus genomen bij de dokter,
- etc.
Er bestaat dus een (ongeschreven) norm in onze maatschappij en hoe dichter je bij die norm zit, hoe meer voorsprong je hebt.
Privilege of voorrecht hebben betekent niet dat je geen moeilijkheden ondervindt in onze maatschappij. Als je een witte lesbische vrouw bent, dan kan je seksisme en homofobie ervaren, maar word je niet gediscrimineerd op basis van je huidskleur. Dat je wit bent is in dat geval je privilege: je hebt een voorsprong op mensen met een donkere huidskleur, omdat je je geen zorgen moet maken over racisme.
Hoe meer kenmerken je hebt die afwijken van de norm, hoe meer moeilijkheden je kan ervaren. Uiteraard moet je je niet schuldig voelen als je heel dicht tegen de norm zit, daar is niets ‘fout’ aan. Maar het is goed om te weten hoe het systeem van privileges werkt, zodat andere mensen met minder voordelen en kansen niet de schuld krijgen van hun (achtergestelde) maatschappelijke positie.
Zie ook: dun privilege